[Q&A] Wstępne badania lekarskie pracowników

Zdjęcie: Shutterstock.com.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Należy podkreślić, że przepisy tzw. Tarczy antykryzysowej nie zniosły tego obowiązku. A zatem w przypadku nowego pracownika lub pracownika powracającego ze zwolnienia lekarskiego trwającego dłużej niż 30 dni, pracodawcy nadal mają obowiązek skierować takiego pracownika na badania lekarskie.  
Nowe przepisy wprowadziły jednak w tym zakresie pewne ułatwienie. A mianowicie w sytuacji braku dostępności do lekarza medycyny pracy, badanie wstępne lub kontrolne może przeprowadzić i wydać orzeczenie inny lekarz. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza włącza się do akt osobowych pracownika. W takim przypadku należy jednak pamiętać, że orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza utraci moc po upływie 30 dni od dnia odwołania stanu epidemii. A zatem w ciągu 30 dni od dnia odwołania stanu epidemii należy powtórzyć badanie przez lekarza medycyny pracy.
Warto również zaznaczyć, że lekarz może przeprowadzić badanie i wydać orzeczenie lekarskie zdalnie, za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności (np. przez telefon lub internet). Z pewnością stanowi to duże ułatwienie w obecnym stanie zagrożenia COVID-19.
Dodatkowo warto wskazać, że na podstawie przepisów Kodeksu pracy wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają:
    1) osoby przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;
    2) przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na nowym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.
Natomiast jeśli chodzi o badania okresowe pracowników to przepisy Tarczy antykryzysowej zawiesiły obowiązek ich wykonywania w przypadku ogłoszenia stanu epidemii. Po odwołaniu stanu epidemii pracodawca i pracownik będą zobowiązani wykonać takie badania niezwłocznie, nie później niż w ciągu 60 dni. A zatem pracodawcy muszą pamiętać o skierowaniu pracowników na właściwe badania tak, aby pracownicy uzyskali orzeczenie lekarskie przed upływem tego terminu.