- Zdjęcie: Shutterstock.com
Dane liczbowe nie są jednak do końca miarodajne. Jak twierdzą przedstawiciele branży, kryzys był odczuwalny i dotknął wielu producentów wysokoprocentowych trunków.
– Zamrożenie branży HoReCa odbiło się na firmach, których działalność handlowa opierała się w dużej mierze na współpracy właśnie z tym sektorem rynku. Ponieśli oni spore straty, a leczenie ran po ostatnich zawirowaniach może potrwać dłużej niż sądziliśmy – mówi Jarosław Buss, właściciel firmy dystrybucyjnej Tudor House.
Duży wzrost eksportu
Podczas pandemii wiele destylarnii zmuszonych było wstrzymać swoją działalność lub przestawić się na produkcję środków do dezynfekcji. Według danych organizacji branżowej Scotch Whisky Association (SWA), aż 87% szkockich destylarni działała w dobie COVID-19 w ograniczonym zakresie lub zaprzestała produkcji.
– Gdyby taki stan rzeczy potrwał dłużej, na rynku mielibyśmy do czynienia ze zjawiskiem deficytu whisky. Co ciekawe, widmo pustych półek sklepowych z alkoholem wciąż nam grozi, ale nie z powodu pandemii, a Brexitu. Brak jasnych procedur administracyjnych sprawia, że firmy transportowe boją się podejmować zlecenia z Wielkiej Brytanii, gdyż wiąże się to z koniecznością spędzenia kilku dni na granicach – wyjaśnia Buss.
Mimo chwilowego ograniczenia produkcji whisky na wyspach, w skali całego zeszłego roku eksport „szkockiej” do Polski zanotował niespotykane wcześniej wzrosty. W ciągu dwunastu miesięcy, w ujęciu ilościowym, lepsza jakościowa whisky single malt wzrosła aż o 38,8%, podczas gdy pod względem wartości sprowadzanego trunku dynamika wyniosła 31,65%.
Nieco wolniej rosła kategoria whisky blendowanej (mieszanej) – progres wyniósł 15,1% pod względem ilości alkoholu oraz 9,23% dla jego wartości. Ogólnie cała kategoria whisky urosła, odpowiednio o: 14,62% (ilościowo) i 10,07% (wartościowo). Dla porównania, w skali całego świata single malt zaliczył spadki. Podobnie jak i cała kategoria (ilościowo i wartościowo) – 12,61% i 22,61%.
Whisky pożądana jako towar konsumpcyjny oraz… inwestycyjny
Konsumpcja bez wątpienia napędzała eksport. Okazuje się, że czasie podczas pandemii pijemy więcej alkoholu. Co istotne, częściej sięgamy po lepsze i droższe trunki. Potwierdzają to między innymi importerzy oraz właściciele sklepów i dyskontów spożywczych. W opinii Jarosława Bussa, whisky jest równie pożądanym towarem dla… inwestorów.
– Poprzednie kryzysy gospodarcze pokazały, że to kategoria alkoholi bardzo odporna na zawirowania ekonomiczne. Wielu z nas traktuje ją jako stabilną i pewną lokatę kapitału w porównaniu do chociażby funduszy inwestycyjnych czy lokat bankowych. Potwierdzeniem tego trendu jest indeks Rare Whisky Apex 1000, śledzący ceny butelek whisky o największym potencjale inwestycyjnym. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy systematycznie rósł.
Przyszłość należy do luksusowej whisky
W opinii ekspertów oraz graczy rynkowych, przyszłość whisky po zakończeniu pandemii rysuje się w jasnych barwach. Dużych wzrostów można się spodziewać zwłaszcza w kategorii whisky luksusowych.
Jedne z prognoz mówią o potrojeniu wartości tego segmentu w naszym kraju w ciągu najbliższych 5-6 lat. Według szacunków IWSR (International Wine&Spirit Research) udział rynku whisky super premium w Polsce wzrośnie do ok. 4% całego rynku whisky, co będzie średnią Europejską w 2025 roku.